Holsteiner schnitzel of de schnitzel met een gebakken ei er bovenop

Mijn wereldbeeld wordt vaak -op de meest onverwachte momenten- wreed verstoord. Zo heet mijn favoriete schnitzel (het kost moeite om nu geen hoofdletter te gebruiken) in het Duits ‘Schnitzel Holstein’, ook ‘Schnitzel à la Holstein’. En dus niet…

‘Nou, ja! Hoe zit dat dan?’ De wienerschnitzel (die in het Nederlands uit een enkel woord bestaat, en ook al niet met een hoofdletter geschreven wordt) heet nergens de ‘Schnitzel Wien’. Is het het verschil tussen stad en landstreek?

Nee, natuurlijk. De à la verklapt het al. Het is een schnitzel zoals ene meneer Von Holstein hem graag had. Het gaat hier om Friedrich August von Holstein, Duits diplomaat, afkomstig uit Pommerse landadel, Fritz voor vrienden, al had hij die niet veel. Denk ik, want niemand vond hem echt aardig. In zijn memoires noemt Bismarck hem ‘de man met de hyenaogen’. (Hier had ik het groene boekje bij nodig en ik weet nog niet zeker of het zo correct gespeld is.)

De goede man kookte niet zelf, maar liet dit doen door zijn favoriete restaurant, Borchardt in Berlijn.(Je kunt er heen, het bestaat nog steeds) De legende wil dat hij altijd haast had, en daarom zijn voorgerecht en schnitzel in een keer wilde hebben, vandaar de ‘vreemde combinatie’.

‘Zo vreemd is een ei ergens op toch niet?‘ Klopt. In de versie van deze Fritz zijn er ook kappertjes (in een citroensaus) en ansjovisjes. Ook vond ik nog de aanvullingen zalmsnippers, croutons en sardientjes.

‘Nu ben ik het even kwijt.’ Geeft niks, hier komt de corduroy-wending. (slinkse verwijzing naar een vorig stuk) Zowel de term ‘Holsteiner schnitzel’ als de term ‘schnitzel Holsteiner Art’ komt al voor in Duitse kookboeken sinds halverwege de 19e eeuw. Restaurant Borchardt opende de deuren pas in 1905. Al wordt hun variant dan weer een verfraaiing van het oorspronkelijke gerecht genoemd. Dat klinkt nogal ‘met de kennis van nu’.

Bleek iets toch weer eens gewoon te zijn zoals je al dacht dat het was. Wereldbeeld hersteld. En er is nog meer goed nieuws. De Wikipedia vermeldt er een kookboek bij dat ik bezit. Dan ga ik de schnitzel daar binnenkort maar eens uit maken.

Ook deze keer een bronnenoverzicht. Ik leer het nog wel eens!

https://de.wikipedia.org/wiki/Schnitzel_Holstein
http://www.saveur.com/article/Recipes/Classic-Schnitzel-Holstein
http://borchardt-restaurant.de